HỘI ĐỒNG TOÁN KHOA HỌC EMC HÀ NỘI
( CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY GIÚP HỌC SINH HIỂU NHANH, TƯ DUY TỐT )
I) CẦN TRANG BỊ CHO THẾ HỆ TRẺ NHỮNG KỸ NĂNG TƯ DUY GÌ ĐỂ CÓ THỂ HỘI NHẬP VÀ NGHIÊN CỨU CÁC LĨNH VỰC KHÁC
Cần trang bị cho học sinh một học vấn Toán học như thế nào để có thể tiếp cần với nền khoa học kĩ thuật, đời sống trong thời đại đổi mới
XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU MÔN TOÁN
Môn toán có thể coi là một trong những môn học gắn bó dài nhất với cuộc đời học sinh. Từ trước đến nay, dù yêu thích hay không các em học sinh vẫn phải học toán, làm các bài kiểm tra, và vượt qua hàng loạt các kỳ thi quan trọng nhất với môn toán. Vậy môn Toán có ý nghĩa như thế nào mà lại được các nền giáo dục không chỉ ở Việt Nam mà tất cả các nước trên thế giới đều coi trọng như vậy ?
Trong chương trình giáo dục quốc dân, môn Toán giữ một vai trò quan trọng. Môn Toán được coi là môn học công cụ, cung cấp các tri thức để người học có thể học tập các môn học khác. Trong phạm vi môn học của mình, môn Toán trang bị các tri thức toán học, tri thức phương pháp được coi là cách thức học tập, nghiên cứu toán học, nghiên cứu sự vật hiện tượng, nghiên cứu thế giới quan. Thông qua học toán, người học được hình thành, rèn luyện và phát triển tư duy. Thực tế, có nhiều người ít dùng trực tiếp kiến thức toán học vào thực tiễn cuộc sống, nhưng không ai phủ nhận rằng, những người học toán tốt thường có tư duy tốt. Vì vậy, người ta dùng các bài kiểm tra toán dưới nhiều hình thức khác nhau, dùng thành tích học tập môn Toán là một thước đo trong nhiều kì thi, kì tuyển dụng. Có những thực tế trên là do các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, môn Toán có vai trò quan trọng trong phát triển tư duy người học. Trong khi, thế giới ngày càng coi trọng giáo dục để rèn luyện tư duy. Tư duy cũng có thể coi là giá trị, là phương tiện và là mục tiêu của giáo dục hiện đại. Trên thế giới hiện có hai khuynh hướng giáo dục toán học:
Thứ nhất: Coi toán học là công cụ để tiếp thu tri thức, nghiên cứu các khoa học khác. Theo khuynh hướng này, môn Toán chỉ dạy cho học sinh một số lượng kiến thức vừa đủ để học những kiến thức phổ thông, không coi trọng dạy nguồn gốc cũng như phương pháp nghiên cứu toán học.
Thứ hai: Coi toán học mà đối tượng và phương pháp nghiên cứu của nó là điển hình để kích thích hứng thú, khơi dậy niềm say mê khám phá, qua đó truyền đạt phương pháp học tập, nghiên cứu, rèn luyện và phát triển tư duy người học. Do đó, trong dạy học môn Toán, người ta cố gắng thông qua dạy tri thức toán học để dạy cách phát hiện và giải quyết vấn đề, dạy cách suy nghĩ, rèn luyện nhân cách.
Nếu mỗi chúng ta đã có phương pháp học toán tốt thì sẽ không chấp nhận việc lập luận hời hợt, tư duy lôn xộn. Học toán mang lại cho mỗi con người những phẩm chất, năng lực tư duy như:
- Suy nghĩ mạch lạc.
- Lưu ý đến từng chi tiết.
- Làm chủ những ý tưởng chính xác và phức tạp.
- Lập luận dễ hiểu những vấn đề phức tạp.
- Xây dựng những lý lẽ logic và chỉ ra những lý lẽ phi logic.
- Hệ thống một vấn đề bằng những lý lẽ chính xác, nhận dạng được những vấn đề then chốt.
- Trình bày một giải pháp rõ ràng, đưa ra những giả định rõ ràng.
- Hiểu thấu một vấn đề khó bằng cách nhìn vào những trường hợp đặc biệt hoặc những vấn đề phụ.
- Linh hoạt và tiếp cận cùng một vấn đề bằng nhiều quan điểm khác nhau.
- Đối phó với vấn đề một cách tự tin, ngay cả khi chưa có giải pháp rõ ràng.
XÁC ĐỊNH NỘI DUNG MÔN TOÁN
Với chủ chương đi theo xu thế thứ nhất, các thầy cô đã đang và sẽ cố gắng xây dựng một hệ thống các kiến thức Toán học giúp học sinh có thể học theo chương trình học thông suốt từ bậc tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và bậc đại học.
II) MỤC TIÊU CỦA CÁC CẤP HỌC
CẤP TIỂU HỌC
Cung cấp cho học sinh một hệ thống khái niệm toán học cơ bản nhất chuẩn bậc tiểu học
Hình thành và rèn luyện cho học sinh các kĩ thuật làm tính.
Hình thành và phát triển cho học sinh các thao tác trí óc, các năng lực trí tuệ.
CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ
Hình thành, rèn luyện và phát triển cho học sinh
Hướng dẫn học sinh phong cách tự học, tự làm việc có kế hoạch, khoa học; tính chủ động, tự tin vào bản thân .
Bảo bảo nền tảng toán để học tập nghiên cứu ở bậc học cao hơn.
CẤP THPT
Hình thành và phát triển thói quen nghiên cứu giải quyết các vấn đề mới
Đảm bảo nền tảng toán để có thể học tập ở bậc Đại Học
BẬC ĐẠI HỌC
Hình thành và phát triển thói quen nghiên cứu giải quyết các vấn đề mới
Đảm bảo nền tảng toán để có thể học tập ở bậc Đại Học
BẬC SAU ĐẠI HỌC
Hình thành thói quen học tập nghiên cứu suốt đời
Có khả năng tự nghiên cứu các đề tài, chủ đề tài khoa học
III CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY BỘ MÔN TOÁN
PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TRUYỀN THỐNG
PHƯƠNG PHÁP PHÁT HIỆN - GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
PHƯƠNG PHÁP DẠY TOÁN HIỆN ĐẠI